Van links naar rechts: Christina Koch, Reid Wiseman (zittend), Victor Glover en Jeremy Hansen vormen de Artemis II-bemanning. Nasa
Als alles volgens plan verloopt, zal ergens in november 2024 NASA’s onlangs aangekondigde Artemis II-bemanning – Christina Koch, Victor Glover, Reid Wiseman en de Canadese astronaut Jeremy Hansen – zich in hun Orion-ruimtecapsule proppen en beginnen met hun laatste controles voor de lancering.
Terwijl ze boven op de reusachtige Space Launch System (SLS) raket zitten in het Kennedy Space Center in Florida, wachtend tot het inferno onder hen aangaat, houdt de wereld zijn adem in.
Als ze het geweld van die ontsteking en de reis naar de baan om de aarde overleven, wacht hen een avontuur zoals we dat in meer dan een halve eeuw niet meer hebben gezien.
De boostertrap aan boord van hun verkenningsschip zal hen uit de onmiddellijke omgeving van de Aarde rukken en hen op een baan naar de Maan brengen die hen met meer dan 25.000 mph de leegte in zal slingeren. Ze zullen sneller en verder reizen dan enig ander mens sinds de Apollo 17 missie in 1972.
NASA heeft voor deze missie geput uit een diepe bron van ervaringen en technologieën uit het verleden; zij maakt gebruik van dezelfde hoofdmotoren en vaste raketaanjaagtechnologie die het ruimteveer aandreven.
Het ruimteagentschap heeft veel verbeteringen aangebracht en heeft de zwaarbevochten lessen van eerdere rampen geleerd. SLS en Orion zijn eerder evolutie dan revolutie. Toch zal er niets routineus zijn aan deze vlucht.
Artemis astronauten zullen reizen in het Orion ruimtevaartuig.
NASA
Risico is overal
We weten in theorie hoe veilig we verwachten dat Artemis II zal zijn – al die waarschijnlijkheden zijn zorgvuldig berekend. Maar er is maar al te vaak een kloof tussen verwachting en werkelijkheid.
Het leven van astronauten aan boord van het internationale ruimtestation is al vol risico. Maar voor de Artemis II bemanning zullen er extra gevaren zijn. In geval van nood kan de bemanning van het ruimtestation, die op een hoogte van ongeveer 250 mijl rond de aarde cirkelt, gewoonlijk binnen enkele uren naar de aarde terugkeren.
Redding vanuit de diepe ruimte, mogelijk honderdduizenden kilometers van de aarde, is een ander vooruitzicht – zoals de bemanning van de Apollo 13 in 1970 op beroemde wijze aantoonde.
Straling is ook een aanzienlijk gevaar. Astronauten die in een lage baan om de aarde vliegen profiteren van het dichte magnetische veld van de aarde, de magnetosfeer, die hen beschermt tegen schadelijke zonne- en kosmische straling. Voor maanmissies zal de bemanning zich buiten de bescherming van de magnetosfeer begeven en kwetsbaarder zijn voor blootstelling aan straling.
Vooral zonnevlammen, die een kortstondige maar intense uitstorting van zeer energetische, geladen deeltjes zien, vormen een krachtige potentiële bedreiging. Als een dergelijke gebeurtenis zich voordoet terwijl Orion tussen de aarde en de maan vaart, zullen de astronauten van Artemis een goed beschermd gebied aan de voet van het ruimteschip binnengaan en daar wachten tot de zonnestorm afneemt.
Een nieuw vertrouwen
Desondanks is het vertrouwen groot. De Apollo-bemanningen liepen dezelfde risico’s toen ruimtetechniek en -technologie nog in de kinderschoenen stonden – in capsules die geen vergelijkbare bescherming tegen straling boden.
Van deze gedurfde missies weten we dat de “nieuwe oceaan van de ruimte” – zoals president John F Kennedy het ooit noemde – succesvol en veilig kan worden bevaren. Er is alle verwachting dat de bemanning van Artemis II binnenkort hetzelfde zal doen.
Artemis II is een verkenningsmissie, die in een baan om de maan gaat zonder te landen. Zij zal de weg vrijmaken voor volgende expedities, waaronder de eerste terugkeer naar het maanoppervlak sinds de jaren zeventig, Artemis III, die gepland staat voor 2025. Niemand weet of deze tijdschema’s kunnen worden aangehouden. Dit is raketwetenschap en alleen al door de complexiteit van de onderneming kunnen tijdschema’s uitlopen.
Artemis astronauten zullen uiteindelijk de oppervlakte verkennen.
NASA
Maar wat zal volgen is een uitgebreide verkenning van het maanoppervlak door astronautenbemanningen, inclusief een onderzoek naar het waterijs dat blijkbaar aanwezig is in de poolgebieden. De bedoeling is om meer te doen dan in en uit te stappen en vlaggen en voetafdrukken achter te laten.
Artemis gaat over volhouden in deze omgeving, in een poging een steviger voet aan de grond te krijgen in de grens van de ruimte. Het maanwaterijs is in dat opzicht een potentieel belangrijke bron: het zou drinkwater kunnen leveren en – door de waterstof en zuurstof in de watermoleculen te scheiden – de chemische ingrediënten voor raketaandrijving.
Artemis II moet eerst komen. Ondanks een uitgebreide planning zal deze missie een soort sprong in het diepe zijn. Nadat de astronauten de aarde hebben verlaten, zullen allen die werkelijk begrijpen hoe groot de uitdaging is waarvoor deze bemanning staat, met ingehouden adem wachten tot zij veilig in de Atlantische Oceaan neerploffen. Menselijke ruimtevaart is altijd zo geweest.
Reflecterende verandering
Toen Jim Lovell, Bill Anders en Frank Borman in 1968 aan boord van de Apollo 8 begonnen aan hun historische reis om als eersten in een baan om de maan te komen, verlieten zij een wereld die geteisterd werd door oorlog, een land dat geconfronteerd werd met burgerlijke onrust en de schaduw van de politieke moorden op dominee Martin Luther King en senator Robert Kennedy. De wereld is sindsdien sterk veranderd – over hoeveel hij verbeterd is, kunnen historici discussiëren.
Artemis II vertegenwoordigt een prestatie van verkenning en vooruitgang in wetenschappelijk onderzoek, en nog veel meer. Glover zal de eerste niet-blanke astronaut zijn, Hansen de eerste niet-Amerikaanse en Koch de eerste vrouwelijke astronaut die in een lage baan om de aarde vertrekt en naar de maan reist. Dit is natuurlijk maar een kleine stap, maar de samenstelling van de bemanning getuigt van NASA’s inzet voor diversiteit in dit nieuwe tijdperk.
Dit aspect is net zo belangrijk als de technische details. Als het gaat om reizen naar het onbekende, heeft NASA vaak de weg geleid, ons laten zien wat we op ons best zouden kunnen zijn, laten zien dat er misschien een plaats in de toekomst is voor ons allemaal.
Wanneer de bemanning van Artemis II in een baan om de maan aankomt en de prachtige verlatenheid van het maanlandschap filmt, zal de wereld vol verwondering toekijken. Die momenten zullen ongetwijfeld de ambities aanwakkeren van een nieuwe generatie ontdekkingsreizigers en wetenschappers, die zichzelf weerspiegeld zullen zien in deze gevarieerde bemanning. Dat alleen al stemt hoopvol.
Kevin Fong ontvangt financiering van de Wellcome Trust als een Engagement and Innovation Fellow en is voorzitter van Public Engagement and Innovation in het Department of Science, Technology, Engineering and Public Policy aan het University College London. Hij werkt en heeft gewerkt voor verschillende mediaproductiebedrijven en maakt audio- en video-inhoud voor uitzendingen.