Ze zuigen alles op wat je zegt. Art_Photo/Shutterstock
We zien baby’s vaak als blanco doeken met weinig leervermogen tijdens de eerste weken van hun leven. Maar baby’s beginnen eigenlijk al ongelooflijk vroeg met het verwerken van taal en spraak. Zelfs in de baarmoeder leren ze stemmen te onderscheiden, samen met bepaalde spraakgeluiden. Bij de geboorte verkiezen ze al spraakklanken boven andere soorten niet-spraakgeluiden.
Maar hoe het babybrein precies complexe taalgeluiden leert verwerken, is nog steeds een beetje een mysterie. In onze recente studie, gepubliceerd in Nature Human Behaviour, hebben we details ontdekt over dit verbijsterend snelle leerproces, dat al in de eerste uren na de geboorte begint.
We werkten samen met een neonataal onderzoeksteam in China, dat baby’s hoofdjes voorzag van een klein kapje bedekt met gesofisticeerde lichtemitterende apparaten die ontworpen zijn om minieme veranderingen in het zuurstofgehalte in de hersenen van de baby’s te meten. Detectoren in het kapje konden ons helpen te bepalen welke delen van de hersenen actief waren in de loop van de tijd.
De procedure, die volkomen veilig en pijnloos is, werd uitgevoerd binnen drie uur na de geboorte van de baby’s. De baby hoefde alleen maar een klein elastisch kapje te dragen en minuscule infrarode lichtjes (in wezen warmtestraling) door het hoofd te laten schijnen. Dit sluit aan bij de in veel culturen gebruikelijke praktijk om pasgeborenen in een nauwsluitende deken te wikkelen om hen te kalmeren – en zo de overgang van het comfort van de baarmoeder naar de wilde wereld van het autonome fysieke bestaan te vergemakkelijken.
Binnen drie uur na de geboorte werden alle baby’s blootgesteld aan paren van geluiden waarvan de meeste onderzoekers zouden voorspellen dat ze die zouden moeten kunnen onderscheiden. Dit omvatte klinkers (zoals “o”) en diezelfde klinkers achterstevoren gespeeld. Gewoonlijk verschilt omgekeerde spraak sterk van normale (voorwaartse) spraak, maar in het geval van geïsoleerde klinkers is het verschil subtiel. In onze studie stelden we vast dat volwassen luisteraars slechts in 70% van de gevallen een onderscheid konden maken tussen de twee gevallen.
Wat ons verbaasde is dat pasgeborenen er niet in slaagden onderscheid te maken tussen voorwaartse en achterwaartse klinkers onmiddellijk na de geboorte, omdat we geen verschil vonden tussen de hersensignalen die in de eerste drie uur na de geboorte in beide gevallen werden verzameld. Achteraf gezien, hadden we niet zo verbaasd moeten zijn, gezien hoe subtiel het verschil was.
We waren echter stomverbaasd toen we ontdekten dat pasgeborenen, na vijf uur naar deze geluiden geluisterd te hebben, een onderscheid begonnen te maken tussen deze voorwaartse en achterwaartse klinkers. Eerst werd hun reactie op voorwaartse klinkers sneller dan op achterwaartse klinkers. En na nog eens twee uur, waarin ze meestal sliepen, reageerden hun hersenen niet alleen sneller, maar ook sterker op voorwaartse klinkers in vergelijking met baby’s die met andere klinkers waren getraind of baby’s die in stilte bleven liggen.
Dit betekent dat de hersenen van de baby in de eerste levensdag slechts enkele uren nodig hebben om het subtiele verschil tussen natuurlijke en enigszins onnatuurlijke spraakklanken te leren.
We waren verder in staat om te zien dat hersengebieden van de superieure temporale kwab (een deel van de hersenen geassocieerd met auditieve verwerking) en van de frontale cortex (betrokken bij het plannen van complexe bewegingen) betrokken waren bij het verwerken van de klinkerklanken, vooral in de linker hemisfeer. Dat is vergelijkbaar met het patroon dat ten grondslag ligt aan taalbegrip en taalproductie bij volwassenen.
En nog fascinerender, we waren in staat om cross-talk (communicatie tussen verschillende hersengebieden) tussen deze regio’s te detecteren in zowel de groep baby-deelnemers die waren blootgesteld aan spraakklanken, maar niet in degenen die geen training hadden ervaren. Met andere woorden, neuronen van de getrainde baby’s voerden een “gesprek” door de hersenen op een manier die niet werd gezien bij baby’s die in stilte bleven gedurende dezelfde periode.
Het is heilzaam om met pasgeborenen te praten.
Halfpoint/Shutterstock
Pasgeborenen hebben er waarschijnlijk direct baat bij dat er tegen hen wordt gepraat vanaf de allereerste momenten dat ze de baarmoeder hebben verlaten. Het is duidelijk dat “opvoeding” – het veranderen van de geest door de omgeving – begint op de eerste dag.
Baby’s zijn niet voorgeprogrammeerd
We kunnen deze bevindingen ook beschouwen in de context van een trendy concept in de hedendaagse neurowetenschap, namelijk de belichaamingstheorie. Belichaming is het idee dat onze gedachten en mentale operaties niet voorgeprogrammeerd zijn of op mysterieuze wijze werken vanuit een of andere erfelijke, genetische code, maar veeleer voortbouwen op directe ervaring van de wereld om ons heen, via de zintuiglijke kanalen die vanaf de geboorte beginnen te werken, zoals horen, zien, proeven, ruiken en aanraken.
Ook al hebben onze hersenen een aanleg om te leren op basis van hun organisatie en functie die bepaald wordt door de genetische code die we van onze ouders geërfd hebben, toch zijn ze ook in staat om de omgeving aan te voelen zodra ze geboren worden, en dit helpt onmiddellijk onze interne representaties van de wereld om ons heen.
Ik stel voor dat je niet alleen met je baby praat, maar ook allerlei zintuiglijke ervaringen van de wereld met hem deelt zodra hij in je armen ligt – of je hem nu blootstelt aan muziek, hem aan bloemen laat ruiken of hem voorwerpen of uitzichten laat zien die hij nog nooit heeft gezien. Door meer gevarieerde ervaringen aan te moedigen, geef je de babyhersenen nieuwe mogelijkheden om te groeien en zich te ontwikkelen, en waarschijnlijk meer creatieve vaardigheden voor de toekomst.
Guillaume Thierry wordt ondersteund door het Poolse Nationale Agentschap voor Academische Uitwisseling (NAWA) in het kader van het NAWA Leerstoel Programma (PPN/PRO/2020/1/00006) en hij is tevens verbonden aan de Faculteit Engels van de Adam Mickiewicz Universiteit, Poznań, Polen.