Bodemfoto / Shutterstock
Web- en mobiele diensten proberen de wensen en doelen van gebruikers te begrijpen door te analyseren hoe ze met hun platforms omgaan. Smartphones, bijvoorbeeld, leggen op grote schaal en tegen lage kosten online gegevens van gebruikers vast.
Beleidsmakers hebben gereageerd door mechanismen af te dwingen die de risico’s beperken die inherent zijn aan het opslaan en verwerken van privégegevens van hun burgers, zoals gezondheidsgegevens.
Draagbare apparaten worden nu een belangrijker element in deze discussie vanwege hun vermogen om continu gegevens te verzamelen, zonder dat de drager zich daar noodzakelijkerwijs bewust van is. Wearables zoals slimme horloges verzamelen een reeks metingen over je welzijn, zoals slaappatronen, activiteitenniveaus en hartfitheid.
Tegenwoordig zijn er draagbare apparaten om gegevens van hoge kwaliteit te verkrijgen van hersenactiviteit, eyetrackers en de huid (om temperatuur en zweet te detecteren). Consumenten kunnen kleine apparaten kopen om de reacties van het lichaam te meten die een paar decennia geleden alleen beschikbaar waren voor onderzoeksinstellingen.
Hoewel wearables commercieel gericht zijn op het monitoren van de gezondheid, hebben onderzoekers lang gedacht aan het vastleggen van andere soorten gegevens over een gebruiker. Een computer die nuttige informatie zou kunnen verzamelen over iemands hersenactiviteit, hart- en huidfunctie of bewegingspatronen, zou enorm veel over de gebruiker kunnen begrijpen.
Maar het is de AI die het verschil zou kunnen maken. Kleinere wearables in combinatie met AI-algoritmes om de gegevens te verwerken, kunnen hulpmiddelen opleveren die onze doelen en prestaties in het leven versterken en verbeteren. Maar er zijn ook nadelen aan al deze informatieverzameling.
Dagelijkse routines
Laten we ons een wereld voorstellen waarin wearables dagelijks een prominentere rol spelen. Slimme bedden zouden ons op het perfecte moment kunnen wekken om ons uitgerust te voelen door onze lichaamstemperatuur, ademhaling en hersenactiviteit te meten. Intelligente keukens zouden ons kunnen helpen gezonder te eten door een dieet op maat samen te stellen op basis van chemische signalen in onze bloedbaan (biomarkers). Een slimme fiets zou automatisch van versnelling kunnen veranderen op basis van de veranderende helling van het terrein en van onze fitnessniveaus, om een effectieve training te ondersteunen.
Slimme brillen zouden de reacties van de pupillen in onze ogen en onze algehele oogbewegingen kunnen analyseren om ons content te geven waarvan we waarschijnlijk zullen genieten (ondersteund door AI-algoritmen). Videogesprekken zouden kunnen evolueren naar 3D hologrammen van vrienden en familie. Ten slotte zou immersief entertainment in onze huiskamers geprojecteerd kunnen worden of in headsets kunnen bestaan om een 360-graden ervaring te worden in plaats van beperkt te blijven tot platte schermen.
Slimme horloges zijn nog maar het begin van de overstap naar draagbare apparaten.
Balbal14
Hoewel het futuristisch lijkt, proberen hardwarefabrikanten nu al schermen en apparaten uit onze handen te halen. Het Mobile World Congress 2024 toonde bijvoorbeeld verschillende smartwatches, een AI-“pin”-apparaat van het bedrijf Humane dat een scherm overbodig kan maken door beelden op de handen van de gebruiker te projecteren, of de slimme bril Air Glass 3 XR.
Andere bedrijven hebben onlangs ook apparaten op het hoofd uitgebracht, zoals de Ray-Ban Meta, de Apple Vision Pro of de Meta Quest 3. Een apparaat dat bekend staat als het Galea-project is een soort helm die kan worden bevestigd aan XR-headsets om gegevens vast te leggen van gezichtsspieren, de hersenen, ogen, de huid en het hart.
Dit is duidelijk invasiever dan een slimme ring of slimme bril. Het stelt onderzoekers in staat om te onderzoeken hoe toekomstige digitale diensten eruit zouden kunnen zien als computers toegang zouden hebben tot een reeks gegevens van het menselijk lichaam. Deze gegevens zouden veel verder gaan dan waartoe ze momenteel toegang hebben – zoals wat we doen op onze smartphones.
In het algemeen zouden lichaamsgegevens van wearables de manier waarop we omgaan met computers en internet fundamenteel kunnen veranderen. In 2007 werd het publiek bij een productlancering van Apple in vervoering gebracht toen Steve Jobs voor het eerst op een iPhone scrolde en een intuïtieve interactie introduceerde die de hele wereld uiteindelijk als vanzelfsprekend zou beschouwen.
Op dezelfde manier zou het vervangen van smartphones door wearables en headsets onze handen vrijmaken en nieuwe vormen van interactie met technologie vereisen. De huidige prototypes stellen voor om de blik van onze ogen te gebruiken om te wijzen en handgebaren in de lucht om te klikken. Dit impliceert echter dat deze systemen continu gegevens moeten verzamelen over het lichaam van de gebruiker.
Digitale soevereiniteit
Grote datasets gebaseerd op reacties van het menselijk lichaam zouden de weg kunnen vrijmaken voor het ontwerpen van digitale hulpmiddelen die naadloos in ons dagelijks leven passen met mogelijkheden die in hoge mate gepersonaliseerd zijn. Denk hierbij aan het slimme bed en de intelligente keuken die een dieet op maat kan voorstellen.
De volgende golf van het internet wordt ontworpen rond datadecentralisatie – waarbij gebruikers mogelijk meer controle krijgen over hoe hun gegevens worden gebruikt. Dit zou misbruik van persoonlijke informatie kunnen voorkomen.
De uitvinder van het World Wide Web, Tim Berners Lee, heeft bijvoorbeeld gewerkt aan iets dat Solid heet. Dit open source initiatief laat mensen hun gegevens verwerken in persoonlijke webservers en kiezen welke organisaties er toegang toe hebben.
In plaats van mensen een account te laten aanmaken voor elke dienst die ze willen gebruiken, zou Solid een protocol bieden om te bouwen wat het project persoonlijke online gegevensopslagplaatsen noemt. Dit zou een manier zijn om gebruikers hun persoonlijke gegevens op hun eigen computer te laten hosten of, als alternatief, een vertrouwde provider te kiezen om deze te hosten op basis van hun reputatie en fysieke locatie.
Maar om deze initiatieven echt kracht bij te zetten, zou proactieve wetgeving op het gebied van digitale soevereiniteit – het recht van een persoon om controle te hebben over zijn eigen digitale gegevens – nodig zijn. Dit zou een internet garanderen dat privacy echt serieus neemt.
In het tijdperk van wearables en krachtige AI-systemen zou een gedecentraliseerde benadering van het internet van vitaal belang zijn om burgers te laten profiteren van de voordelen van deze technologische vooruitgang terwijl ze eigenaar blijven van hun gegevens. Dit zou ertoe leiden dat burgers actief kunnen beslissen waar hun gegevens worden opgeslagen, wie er toegang toe heeft en voor welke doeleinden.
Luis Quintero werkt niet voor, heeft geen adviesfuncties, bezit geen aandelen in en ontvangt geen financiering van bedrijven of organisaties die baat hebben bij dit artikel, en heeft geen relevante banden bekendgemaakt buiten zijn academische aanstelling.
