Gestreepte pijlstormvogel tijdens de vlucht Yusuke Goto
In 2018 kregen 49.000 mensen in Japan het bevel hun huizen te evacueren toen de sterkste tyfoon in 25 jaar, tyfoon Jebi, op het punt stond aan land te gaan. Onder degenen die op weg waren naar een schuilplaats waren mijn collega Ken Yoda, professor in gedrag en evolutie, en zijn team, die hun jaarlijkse veldseizoen deden om een soort zeevogel te bestuderen die gestreepte pijlstormvogels worden genoemd.
Tyfoon Jebi brak windrecords op 100 Japanse weerstations, met aanhoudende windsnelheden van 120 mp/u. Deze winden beschadigden bijna 98.000 huizen, veroorzaakten verzekeringsuitkeringen van 13 miljard tot 14 miljard pond (11,4 miljard tot 12,3 miljard pond) en resulteerden in de dood van zeven mensen.
Door de ervaring met de tyfoon Jebi realiseerde Ken zich dat hij een unieke gegevensverzameling had verzameld om te bestuderen hoe deze zeevogels reageren op stormen in de open oceaan. Uit deze informatie bleek dat de pijlstormvogels die hij bestudeerde soms het ondenkbare deden: recht op het oog van de storm afvliegen.
Hoe kan een dier, dat evenveel weegt als een liter melk, zulke omstandigheden doorstaan?
Aan de hand van gegevens over GPS-tracking, verzameld door 11 jaar lang gezenderde pijlstormvogels op het eiland Awashima in de Zee van Japan, heeft Ken Yoda samen met biologen Manos Lempidakis en mijzelf en meteoroloog Andrew Ross dat uitgezocht. Manos analyseerde de tagging gegevens om te zien welke vogels over de Zee van Japan vlogen tijdens de passage van een tyfoon of tropische storm. Daarna analyseerde hij hun GPS tracks in relatie tot de wind.
We hadden nooit gedacht dat het resultaat zou aantonen dat pijlstormvogels soms rechtstreeks naar het oog van een storm vliegen. De weinige eerdere studies die zeevogels volgden die op stormen reageerden, toonden aan dat de volwassenen honderden kilometers vlogen om de storm te omzeilen. Uit onze resultaten bleek echter dat de pijlstormvogels het oog van de storm achtervolgden en het tot acht uur lang volgden.
Osaka in Japan op 5 september 2018, een dag nadat de krachtige tyfoon Jebi het westen van Japan had getroffen.
Aflo Co. Ltd. / Alamy Stock Photo
Hoe het werkt
Net als albatrossen en andere tubenose vogels zijn pijlstormvogels door de plaatsing van hun neusgaten aangepast aan winderige omstandigheden en gebruiken ze de energie in de wind om met weinig geflapper te vliegen.
Door hun vleugelvorm kunnen ze lange afstanden glijden zonder veel hoogte te verliezen. Pijlstormvogels leven meestal in winderige gebieden, waaronder veel die gevoelig zijn voor cyclonen.
Wanneer pijlstormvogels naar het oog van de storm vliegen, bevinden ze zich soms in of nabij de oogwand (het gebied rond het stormoog, waar de sterkste tyfoonwinden zijn). Maar er komt een punt waarop ze de windsnelheid niet kunnen evenaren. Wanneer dit gebeurt, beginnen de vogels met de wind mee te drijven en verliezen ze de controle over hun reisrichting.
We gebruikten statistische modellen om dieper in de bewegingen van de pijlstormvogel te duiken. Hieruit bleek dat pijlstormvogels soms stormen omzeilen, maar alleen als ze ver op zee zijn en een duidelijk pad rond het stormsysteem hebben.
De meeste pijlstormvogels in de studiekolonie foerageerden dicht bij het Japanse vasteland. Het was hier, wanneer de vogels ingeklemd zaten tussen de storm en het land, dat de vogels naar het oog van de storm vlogen.
Op het noordelijk halfrond bewegen cyclonen tegen de klok in. Dus vogels die in de buurt van Japan foerageren, kunnen gevangen zijn geraakt in de sterke aanlandige winden achter het stormoog en gedwongen zijn over land te vliegen.
Vliegen over land is gevaarlijk voor pijlstormvogels, vanwege het risico van ongecontroleerde landingen. Deze vogels, die zo beweeglijk zijn in de lucht, zijn onhandig op het land. Ze hebben moeite om op te stijgen, zelfs in normale omstandigheden, waardoor ze kwetsbaar zijn voor roofdieren, waaronder kraaien en roofvogels.
Naar het oog van de storm vliegen, weg van land, is de veiligste optie. Maar vogels moeten weten waar land is om het te vermijden. Terwijl volwassenen een interne kaart lijken te hebben, suggereert onderzoek dat jongere vogels niet de tijd hebben gehad om deze kennis op te bouwen. Dit zou kunnen verklaren waarom juist de jonge pijlstormvogels soms met duizenden tegelijk aanspoelen na een storm.
Stormachtig weer in het verschiet
We weten heel weinig over hoe zeevogels reageren op stormen, omdat dit soort extreem weer per definitie een zeldzame gebeurtenis is. En geen twee stormen zijn hetzelfde. We hebben dus enorme hoeveelheden trackinggegevens (en geluk) nodig om vast te leggen wanneer vogels worden blootgesteld aan stormen en om patronen te vinden in hoe ze zich gedragen.
Een van de dingen die onze studie bijzonder waardevol maakt is de hoeveelheid gegevens die we hadden. We onderzochten gegevens van 401 pijlstormvogels gedurende 11 jaar. Hiervan vlogen 75 vogels tijdens tien tyfoons of tropische stormen, waardoor dit de grootste tracking dataset voor dieren in stormen is op het moment van publicatie.
Maar de strategie om naar het oog toe te vliegen is waarschijnlijk alleen een optie voor snel vliegende, aan de wind aangepaste vogels zoals albatrossen en pijlstormvogels. We zullen meer gegevens nodig hebben om te begrijpen of en hoe zeevogels met verschillende vliegstijlen en energiekosten reageren op tyfoons die toenemen in intensiteit en mogelijk ook in omvang en duur.
Emily Shepard ontvangt financiering van de Europese Onderzoeksraad in het kader van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie, subsidie 715874. Ondersteuning voor het verzamelen van gegevens werd verleend aan Ken Yoda door de Grants-in-Aid voor wetenschappelijk onderzoek van de Japan Society of the Promotion of Science, subsidies 24681006, 16H01769, 16H06541, 16K21735, 21H05294.
