Joe Biden is trots op zijn Ierse afkomst en men zegt dat hij “de gave van de blunder” heeft, gezien de vele versprekingen die hij maakt (en al maakte lang voordat hij president werd).
In verschillende toespraken heeft hij de presidenten Trump en Obama door elkaar gehaald. Hij verwees ook naar vice-president Kamala Harris als “de first lady”.
Biden bezocht onlangs Ierland en gaf een toespraak in een pub in Dundalk in Country Louth, waar een deel van zijn familie vandaan komt. Hij begon zijn verre neef Rob Kearney te bedanken voor de klaverjasdas die hij droeg. Kearney had in 2016 rugby gespeeld voor Ierland tegen de All Blacks van Nieuw-Zeeland.
Maar Biden’s woorden kwamen niet helemaal uit zoals gepland. Hij zei: “Dit werd me gegeven door een van deze jongens, hier. Hij was een geweldige rugbyspeler en hij versloeg de Black and Tans.” Na afloop deed hij ook een vuistslag. Dit zou kunnen wijzen op zijn sterke emotionele betrokkenheid bij wat psychologen zouden kunnen omschrijven als een onderdrukte boodschap.
Hij had All Blacks willen zeggen, in plaats van Black and Tans, de naam van de beruchte en wrede Britse militie uit de jaren twintig. Sommige media pikten deze verspreking op als een symbool van een anti-Britse houding en het gevaar dat dit een politieke storm zou kunnen veroorzaken. Het Witte Huis moest een persverklaring uitgeven waarin stond dat het “heel duidelijk” was waar de president op doelde.
President Joe Biden versprekingen tijdens toespraken.
Wat zou Freud zeggen?
Met de Ierse geschiedenis van zijn familie weet Biden waarschijnlijk alles over de Black and Tans. Een van de bekendste en meest opzwepende Ierse rebellenliederen is Dominic Behan’s Come out Ye Black and Tans (met daarin de regel “the loving English feet they walked all over us”).
Maar had deze verspreking een diepere betekenis? Was dit een Freudiaanse verspreking, waarbij het onbewuste in de spraak lekt, en zo ja, wat onthult het over zijn onbewuste denken?
Wat vertelt het onderzoek ons? Sinds de eerste beschrijvingen van versprekingen door de filoloog Rudolph Meringer en de taalkundige Karl Mayer in 1895, is er grote onenigheid geweest over de oorzaak ervan. Wilhelm Wundt,
de vader van de experimentele psychologie, verklaarde ze in 1900 door het “contacteffect van klanken” – gelijk klinkende lettergrepen, woorden of zinnen worden vaak uitgewisseld in spontane spraak (zoals “zwart” in Biden’s voorbeeld).
Sigmund Freud zou echter zeggen dat versprekingen onbewuste en verdrongen gedachten onthullen. Grondlegger van de psychoanalyse Freud verzamelde voorbeelden van versprekingen uit consultaties met patiënten en zei dat hij nauwelijks één voorbeeld kon vinden dat uitsluitend was toe te schrijven aan “het contacteffect van klanken”.
In plaats daarvan stelde hij dat er “altijd een storende invloed is … die afkomstig is van iets buiten de bedoelde uiting”. Dit storende element is meestal “een enkele onbewust gebleven gedachte, die zich uit in de verspreking”.
Toen Freud een vrouwelijke patiënt vroeg hoe het met haar oom ging, antwoordde zij: “Ik weet het niet, tegenwoordig zie ik hem alleen in flagrante (tijdens seksuele activiteit).” De volgende dag vertelde ze Freud dat ze en passant had willen zeggen, maar Freud ontdekte later dat ze eerder in flagrante was betrapt. Freuds conclusie was dat: “De verspreking van de vorige dag was dus vooruitgelopen op de herinnering die toen nog niet bewust was geworden.”
Dit is een klassieke Freudiaanse verspreking, die door psychoanalytici wordt beschouwd als onbewuste en verdrongen gedachten of wensen die in spraak verschijnen, vaak met een seksuele oorsprong. Andere psychoanalytici aanvaarden het concept van verdringing, maar vinden dat Freud te veel nadruk had gelegd op seks.
Lees meer:
Goede Vrijdag Akkoord: Joe Biden’s historische bezoek aan Ierland komt in turbulente tijden
Onderzoek van de psycholinguïst Alan Garnham en collega’s suggereert dat versprekingen veel vaker voorkomen dan eerder werd gedacht, en vol zitten met klankvoorspellingen en het mengen van woorden met weinig onbewuste symboliek.
Er is gesuggereerd dat Freudiaanse versprekingen vaker “versprekingen van de oren” zijn dan “versprekingen van de tong”, wat suggereert dat waarnemers slechts ongeveer een derde van de versprekingen horen die bij één keer luisteren voorkomen.
Freud kan ook bijzonder gevoelig zijn geweest voor het verkeerd horen van bepaalde soorten versprekingen, gezien zijn seksuele theorie, wellicht indicatief voor wat nu confirmation bias wordt genoemd.
Een experiment uit de jaren 1970 suggereert echter dat externe factoren van invloed kunnen zijn op versprekingen. Sprekers werd gevraagd zo snel mogelijk een paar woorden of niet-woorden te zeggen, zoals “darn bore” of “gad boof”. Soms verwisselden de deelnemers per ongeluk de beginfonemen (de afzonderlijke klankeenheden die het ene woord van het andere onderscheiden) en zeiden ze bijvoorbeeld “barn door” of “bad goof”.
Experimentators ontdekten dat versprekingen met Freudiaanse uitkomsten (“foxy girl” van “goxi furl”; “fine body” van “bine fody”) vaker voorkwamen bij een aantrekkelijke vrouwelijke experimentator dan bij een mannelijke, wat suggereert dat factoren buiten de spraak zelf inderdaad versprekingen kunnen beïnvloeden.
Maar dit toont niet noodzakelijkerwijs de rol aan van onbewuste verdrongen gedachten, maar de psycholinguïst Andy Ellis en ik hebben betoogd dat het te wijten zou kunnen zijn aan eenvoudige associatieve verbanden. Bepaalde woorden, zinnen of concepten (zoals “Black and Tans”) worden onbewust geassocieerd met andere woorden en concepten (Ierland, de Troubles, de bijeenkomsten van een Iers-Amerikaanse familie), en worden daarom “geprimed” in taalkundige of sociale contexten zoals die toespraak “thuis” in Dundalk. Bijgevolg is de kans groter dat ze verkeerd worden gezegd.
Biden is veel vatbaarder voor missprekingen dan de meeste nationale leiders. Velen wijzen op zijn leeftijd of het feit dat hij stotterde toen hij jonger was als bijdragende factoren. Maar onderzoekers suggereren dat het publiek eerder geneigd is bepaalde versprekingen te horen en zich daarop te concentreren, en soms lijken we daarin onze eigen verborgen gedachten, angsten en zorgen te projecteren.
Geoff Beattie werkt niet voor, geeft geen advies aan, bezit geen aandelen in en ontvangt geen financiering van bedrijven of organisaties die baat hebben bij dit artikel, en heeft geen relevante banden bekendgemaakt buiten zijn academische aanstelling.