Artist's impression of Starship cruising past the Moon.
Space Exploration Technologies Corp./SpaceX Flickr, CC BY-SA
Het is een bewogen jaar geweest voor ruimteonderzoek, met successen als de voltooiing van de Artemis 1 missie van de Nasa (eindelijk), de ingebruikname van de James Webb Space Telescope en de voltooiing van China’s Tiangong ruimtestation.
2023 wordt weer een druk jaar. Hier zijn vijf van de spannendste missies om naar uit te kijken.
1. Jupiter Icy Moons Explorer
In april zal het Europees Ruimteagentschap (Esa) de Jupiter Icy Moons Explorer (Juice) lanceren, de eerste Europese robotmissie naar Jupiter. Juice moet de planeet in juli 2031 bereiken na een ongelooflijke vlucht door het zonnestelsel. De missie zal in een baan rond Jupiter komen en talrijke vluchten uitvoeren naar zijn grote ijzige manen: Europa, Ganymedes en Callisto.
Na vier jaar vliegbewegingen zal Juice dan in een baan om Ganymedes, de grootste maan in het zonnestelsel, worden gebracht – en zo het eerste ruimtevaartuig worden dat ooit een baan om een maan van een andere planeet heeft bereikt. De ijzige manen van Jupiter zijn interessant omdat ze allemaal oceanen van vloeibaar water onder hun bevroren oppervlak zouden herbergen. Vooral Europa wordt beschouwd als een van de meest waarschijnlijke verblijfplaatsen in het zonnestelsel voor buitenaards leven.
Juice zal worden uitgerust met tien wetenschappelijke instrumenten, waaronder ijsdoordringende radar om de interne oceanen te bestuderen. Dit gebruik van radar is een praktische eerste stap in het in kaart brengen van de oceanen onder de grond, waarmee de weg wordt vrijgemaakt voor meer exotische toekomstige missies waarbij onderwatervoertuigen worden gebruikt – waarvan er al enkele zijn voorgesteld. Het lanceervenster loopt van 5 tot 25 april.
2. SpaceX Starship
Hoewel er op het moment van schrijven geen datum is aangekondigd door ruimtevaartbedrijf SpaceX, wordt de eerste orbitale testvlucht van het superzware ruimtevaartuig Starship zeer waarschijnlijk begin 2023 gemaakt. Starship wordt het grootste ruimtevaartuig dat mensen van de aarde naar bestemmingen in de ruimte kan vervoeren (het internationale ruimtestation is groter, maar dat is in de ruimte geassembleerd). Het wordt de krachtigste draagraket die ooit heeft gevlogen en kan 100 ton vracht naar een lage baan om de aarde brengen.
Starship is de verzamelnaam voor een tweecomponentensysteem dat bestaat uit het Starship-ruimtevaartuig (dat de bemanning en de vracht vervoert) en de Super Heavy-raket. De raketcomponent zal Starship naar een hoogte van ongeveer 65 km brengen alvorens te worden gescheiden en terug te keren naar de aarde in een gecontroleerde landing. De bovenste Starship-component zal dan zijn eigen motoren gebruiken om zichzelf de rest van de weg naar de omloopbaan te duwen.
Verschillende korte testvluchten van het Starship-gedeelte van het systeem zijn gemaakt met wisselend succes. Maar de komende vlucht zal de eerste keer zijn dat het hele systeem als één geheel de ruimte zal bereiken. Deze eerste orbitale vlucht was oorspronkelijk gepland voor een lancering in september 2022, maar is verschillende keren uitgesteld.
3. dearMoon
Het langverwachte dearMoon-project, dat leden van het publiek meeneemt op een zesdaagse reis rond de maan en terug, moet worden gelanceerd op Starship en was oorspronkelijk gepland voor 2023. De exacte datum hangt af van de succesvolle test van Starship, maar staat al sinds 2018 in de boeken. Het wordt de eerste echte lancering van diep ruimtetoerisme.
Gefinancierd door zakenondernemer Yusaku Maezawa, werd een wedstrijd opgezet om acht leden van het publiek (en een onbekend aantal bemanningsleden) te selecteren om Maezawa te vergezellen op de reis – allemaal volledig betaald. De winnaars en de gehanteerde criteria zijn niet bekendgemaakt, hoewel vermoed wordt dat de gasten gevestigde of aspirant-artiesten zijn.
Deze missie betekent een grote verandering in de manier waarop we over de ruimte denken, want tot nu toe konden alleen astronauten die aan de hand van ongelooflijk strenge criteria waren uitgekozen, de diepe ruimte in (let wel: we tellen korte uitstapjes van 10 minuten tot 100 km niet mee). Een volledige reis van meerdere dagen houdt extreme risico’s in, zowel voor de gezondheid als voor de techniek.
Het succes of falen van de dearMoon-missie kan van invloed zijn op de vraag of ruimtetoerisme het volgende grote ding wordt, of dat het weer een hersenschim wordt.
4. Asteroïde verkenner keert terug naar de aarde
De Origins Spectral Interpretation Resource Identification Security – Regolith Explorer, gelukkig beter bekend als OSIRIS-REx, is een Nasa-missie naar de asteroïde Bennu in de buurt van de aarde. Een belangrijk doel van deze robotmissie was het verkrijgen van monsters van Bennu en deze terug te sturen naar de aarde voor analyse.
OSIRIS-REx keert nu snel terug naar de aarde met aan boord tot een kilo kostbare asteroïdemonsters. Als alles goed gaat, zal de capsule loskomen van het ruimteschip, de atmosfeer van de aarde binnengaan en aan een parachute landen in de woestijn van Utah op 24 september. De terugkeer van asteroïdemonsters is slechts één keer eerder gelukt, door de Hayabusa 2-missie van de Japanse ruimtevaartorganisatie in 2020.
Bennu de gouden ruimterots.
NASA/Goddard/Universiteit van Arizona
Bennu is een ongeveer ruitvormige wereld van slechts een halve kilometer groot, maar heeft veel interessante kenmerken. Hij zou in de eerste 10 miljoen jaar van het zonnestelsel zijn afgebroken van een veel grotere asteroïde. Sommige van de gedetecteerde mineralen zijn veranderd door water, wat suggereert dat het oude moederlichaam van Bennu vloeibaar water bezat.
Het heeft ook een overvloed aan edele metalen, waaronder goud en platina. Tot slot wordt Bennu geclassificeerd als een potentieel gevaarlijk object met een (zeer) kleine kans op een aardse inslag in de komende eeuw.
5. India’s private ruimtelancering
Terwijl SpaceX het meest prominente particuliere ruimtelanceerbedrijf is, zijn er vele anderen die hun eigen reeks draagraketten over de hele wereld ontwikkelen. Skyroot Aerospace, dat in november 2022 met succes zijn Vikram-S raket lanceerde, wordt binnenkort het eerste particuliere Indiase bedrijf dat een satelliet lanceert.
De raket zelf bereikte een hoogte van 90 km, een afstand die verbeterd zou moeten worden om een constellatie van satellieten in een baan om de aarde te krijgen. De eerste satellietlancering van Skyroot is gepland voor 2023, met als doel de kosten van particuliere ruimtevaartconcurrenten te onderbieden door zijn 3D-geprinte raketten in enkele dagen te produceren. Indien succesvol, zou dit ook een route kunnen bieden voor goedkopere lanceringen van wetenschappelijke missies, waardoor sneller onderzoek kan worden gedaan.
Het is duidelijk dat de belangstelling voor de ruimtevaartsector groot blijft. Met veel gedurfde vorderingen en lanceringen in 2023 gaan we een nieuwe fase in die verwant is aan het “Gouden tijdperk” van ruimtelanceringen in de jaren zestig en zeventig.
Les auteurs ne travaillent pas, ne conseillent pas, ne possèdent pas de parts, ne reçoivent pas de fonds d'une organisation qui pourrait tirer profit de cet article, et n'ont déclaré aucune autre affiliation que leur organisme de recherche.