alexei_tm/Shutterstock
Een reeks recente aanvallen door honden van het type XL bully in het Verenigd Koninkrijk, en pogingen van de overheid om het ras zowel te definiëren als te controleren, heeft de aandacht opnieuw gericht op hoe de maatschappij omgaat met “gevaarlijke honden”.
Veel media-aandacht richt zich op het trauma dat huisdieren of mensen oplopen nadat ze zijn aangevallen door een XL bully, of op protesten van eigenaren van XL bully’s dat hun honden onterecht worden uitgekozen.
Maar uit mijn onderzoek bleek dat veel eigenaren te maken hebben met problematisch gedrag wanneer ze hun honden uitlaten. Veel deelnemers aan mijn onderzoek pleitten voor een betere controle op alle honden in het openbaar, of op zijn minst voor de erkenning dat sommige honden meer ruimte moeten krijgen.
Vanaf februari 2024 werd het een strafbaar feit om een XL Bully hond te bezitten in Engeland en Wales, tenzij deze een certificaat van vrijstelling heeft, WA verzekerd is en aangelijnd en gemuilkorfd is in het openbaar.
Maar agressie en ander ongewenst gedrag zijn niet beperkt tot bepaalde rassen. Zelfs huisdieren van doorgaans volgzame rassen kunnen tijdens een wandeling confronterend gedrag vertonen.
Eigenaars doen vaak veel moeite om deze gedragsproblemen onder controle te krijgen, zoals blijkt uit de vele televisieprogramma’s over hondentraining die ’s avonds op het programma staan (zoals ‘Dogs Behaving Very Badly’ van Channel 5).
Ik onderzocht de ervaringen van het zorgen voor honden die niet aan onze verwachtingen voldoen. Het onderzoek beschrijft de sociale en emotionele tol voor eigenaren, die gevoelens van uitsluiting en ontwrichting rapporteren. Het onderzoek identificeerde ook de tactieken die wandelaars gebruiken in een poging om van wandelingen een gezelligere ervaring te maken.
Wandelen met die ‘wilde hond van je
Het is al lang bekend dat het uitlaten van honden gezondheids- en sociale voordelen heeft voor zowel de wandelaar als de hond. Honden kunnen vertrouwen opbouwen en relaties versterken tussen mensen en de gemeenschappen waarin ze leven. Veel honden hebben echter gedragsproblemen die deze voordelen beperken.
Lees meer:
In voor- en tegenspoed, het gedrag van uw hond kan uw levenskwaliteit beïnvloeden
Mijn interesse in dit onderwerp kwam voort uit mijn ervaring met het adopteren van Tommy – een Jack Russell die ongeveer 16 jaar oud werd. Tijdens wandelingen blafte Tommy en haalde uit naar andere honden. Zijn gedrag werd zo extreem dat het elke beminnelijke interactie met andere hondenuitlaters onmogelijk maakte. Een familielid verwees ooit naar hem als “die wilde hond van je”. Wandelingen werden een isolerende ervaring voor mijn partner en mij, in plaats van een bron van sociale interactie.
Tommy zwervend op een afgelegen strand, Embo, Schotland.
Paul O’Hare, CC BY-NC-ND
Het besef dat ik niet de enige was met deze ervaring was de aanleiding voor mijn onderzoek.
Deelnemers beschreven een reeks incidenten waarbij het gedrag van hun hond spanning veroorzaakte met – en afstand nam van – medewandelaars. Een van hen had spijt over hoe hun ervaring niet voldeed aan hun geromantiseerde verwachtingen van het hebben van een hond. Een ander beschreef hoe het gedrag van hun hond afkeurende blikken opriep van andere hondenuitlaters:
“Mensen kijken je starend aan. Soms zeggen ze ook iets – zoals zeggen wat je moet doen. ‘Laat hem los’, of vragen ‘kun je hem niet beter trainen?’ Ze willen je waarschijnlijk geen slecht gevoel geven, maar toch is het zo.”
Mijn onderzoek documenteerde ook hoe sommige ontmoetingen leidden tot confrontaties tussen eigenaars.
Verscheidene respondenten waren bezorgd over het gedrag van andere honden, vooral van honden die niet losgelaten waren en vrij waren om de ruimte van hun hond “binnen te dringen”. Eén ondervraagde zei:
Honden die loslopen zijn echt vervelend … Ze zijn niet echt agressief – ze willen gewoon even snuffelen en gedag zeggen. Maar mijn hond is agressief en onder controle. Jouw hond is misschien niet agressief – maar is hij onder controle? Ik denk het niet!
Onderhandelen over onrustige hondenwandelingen
Mensen die een wandeling maakten, voelden zich soms gefrustreerd over hun hond, geïsoleerd van andere wandelaars en vervreemd van hun lokale gemeenschap. Dit was niet wat ze dachten dat het bezitten van een hond met zich mee zou brengen.
Toch behielden baasjes een acuut gevoel van verplichting om hun honden uit te laten, waarbij ze een zorgvuldige choreografie hanteerden om sociaal contact met andere wandelaars te vermijden.
Dit varieerde van het kiezen van specifieke routes tot het vermijden van drukke gebieden of wandelen op rustigere tijden van de dag. Ze maakten ook tactisch gebruik van kenmerken van straten en buurten. Straatmeubilair, begroeiing en geparkeerde voertuigen werden bijvoorbeeld gebruikt om de zichtlijnen tussen honden te verstoren.
Anderen liepen op plaatsen waar de toegang of vrijheid van honden beperkt was in de hoop dat de dieren die ze tegenkwamen meer voorspelbaar zouden zijn:
Ik vind het heerlijk om beperkingen te zien voor het uitlaten van honden, als het lammetjestijd is of plaatsen waar honden zijn toegestaan, maar alleen aangelijnd… je komt honden tegen, maar ze komen niet heel dichtbij.
Ironisch genoeg vermeden veel baasjes hondvriendelijke plaatsen zoals parken, pubs, cafés en evenementen.
Er waren echter ook positievere ervaringen. Wandelaars beschreven hoe hun pogingen om problematisch gedrag te accommoderen ertoe leidden dat ze op zoek gingen naar nieuwe, voorheen onontdekte plaatsen waar honden niet los mochten. Er ontstonden kleine netwerken van wandelaars met vergelijkbare ervaringen, die de solidariteit en gezelligheid smeedden waarvan velen vanaf het begin hadden gehoopt dat hondenvriendschap die zou brengen.
Sommige honden hebben gewoon meer ruimte nodig
Mijn onderzoek geeft inzicht in de uitdagingen waarmee velen worden geconfronteerd wanneer ze zich in de buitenwereld wagen met een hond die nerveus, angstig of agressief is.
Een groter bewustzijn van waarom veel honden onder strikte controle moeten staan, voorlichtingscampagnes over het aanlijnen en uiteindelijk het aanmoedigen van meer verantwoordelijk hondenbezit is nodig om ervoor te zorgen dat er in de maatschappij ruimte is voor al onze honden metgezellen.
Paul O'Hare werkt niet voor, voert geen advies uit over, bezit geen aandelen in en ontvangt geen financiering van bedrijven of organisaties die baat hebben bij dit artikel en heeft geen relevante banden bekendgemaakt buiten zijn academische aanstelling.