CKA/Shutterstock
De “metaverse” lijkt het nieuwste modewoord in tech te zijn. In algemene termen kan de metaverse worden gezien als een vorm van cyberspace. Net als het internet is het een wereld – of zelfs realiteit – buiten onze fysieke wereld op aarde.
Het verschil is dat de metaverse ons in staat stelt om een versie van onszelf als avatars onder te dompelen in zijn omgeving, meestal via augmented reality (AR) of virtual reality (VR), waartoe mensen toegang hebben en steeds meer zullen krijgen met hulpmiddelen zoals VR-brillen.
Hoewel het allemaal heel spannend lijkt, is een nieuwsgierige jurist als ik geneigd zich af te vragen: wie of wat regeert de metaverse? Zoals ik het zie, zijn er drie belangrijke gebieden die, in dit stadium, juridisch onduidelijk zijn.
1. Een grenzeloze markt
Transacties in de metaverse worden over het algemeen gemonetariseerd met cryptocurrency of NFT’s (non-fungible tokens). Een NFT is een uniek digitaal actief: het kan een afbeelding zijn, een muziekstuk, een video, een 3D-object, of een ander type creatief werk. De NFT-markt is booming – in sommige gevallen hebben we het over een omzet van miljoenen ponden.
Hoewel het moeilijk te zeggen is of dit gewoon een trend is, of een nieuwe en opwindende vorm van kapitaalinvestering, werpen dit soort transacties een aantal interessante juridische vragen op.
Bijvoorbeeld, in de “echte” wereld, wanneer het gaat om de aankoop van een kunstwerk, dicteert het eigendomsrecht dat de eigendom tweeledig is. Ten eerste kan de eigendom worden toegekend aan het eigenlijke fysieke kunstwerk. En ten tweede kan de koper al dan niet eigenaar zijn van de intellectuele eigendom van het kunstwerk, afhankelijk van de verkoopvoorwaarden.
Maar wat voor eigendom valt er precies onder een transactie van digitale kunst? Volgens het internationale advocatenkantoor Reed Smith is “eigendom” in de metaverse niets meer dan een vorm van licentiëring, of dienstverlening. In dergelijke gevallen ligt het werkelijke eigendom nog steeds bij de eigenaar. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat de koper het voorwerp niet kan verkopen zonder toestemming van de ware eigenaar.
Lees meer:
Een killer app voor de metaverse? Vul het met AI avatars van onszelf – zodat we er niet heen hoeven
Virtueel onroerend goed is ook een NFT geworden, met individuen en bedrijven die enorme bedragen uitgeven om een “eigendom” in de metaverse te bezitten. Zijn de ingewikkeldheden van het landrecht hier van toepassing? Zal de wetgeving van de echte wereld bijvoorbeeld ook gelden voor indringers op privéterrein in de metaverse? Kun je een hypotheek nemen op je virtuele eigendom?
Het metaversum kan ook een virtuele marktplaats worden, zoals Silk Road, een dark web marktplaats die handelde in illegale drugs, wapens en, naar verluidt, “huurmoorden”. Wat voor soort wetten kunnen er worden ingevoerd om te voorkomen dat dit in het metaversum gebeurt? Het zou ideaal zijn om een wereldwijde regelgevende instantie te hebben die toezicht houdt op het metaversum, hoewel dit moeilijk te implementeren zou zijn.
2. 2. Gegevens
Een andere mogelijke juridische implicatie van de metaverse heeft betrekking op gegevens en gegevensbescherming. De metaverse zal nieuwe categorieën van onze persoonsgegevens blootleggen voor verwerking. Dit kan gezichtsuitdrukkingen, gebaren en andere soorten reacties omvatten die een avatar kan produceren tijdens interacties in de metaverse.
De General Data Protection Regulation (GDPR) van de EU zou van toepassing kunnen zijn op de metaverse, net als de Data Protection Act van het Verenigd Koninkrijk. Maar gezien de nieuwe aard van de metaverse moet, om de rechten van de gebruikers te beschermen, het proces van geïnformeerde toestemming voor gegevensverwerking wellicht opnieuw worden bekeken.
Interacties in de metaverse zullen nieuwe soorten persoonlijke gegevens blootleggen.
Athitat Shinagowin/Shutterstock
Verder betekent het “grenzeloze” karakter van de metaverse dat, hoewel we misschien willen aannemen dat de GDPR van toepassing zal zijn, de clausules die betrekking hebben op de doorgifte en verwerking van gegevens buiten de EU misschien moeten worden verduidelijkt. De GDPR is van toepassing op basis van de plaats waar de betrokkene zich bevindt wanneer zijn gegevens worden verwerkt, niet op basis van zijn land van herkomst of staatsburgerschap.
Dus kunnen we kijken naar de locatie op basis van de persoon die de avatar bedient, of is het beter om te kijken naar de avatar zelf, aangezien het de gegevens van de avatar zijn die verwerkt zullen worden? En als we kijken naar de locatie van de avatar, hoe zouden we dan bepalen onder welke jurisdictie de metaverse valt?
3. Interacties tussen gebruikers
Bij interacties tussen gebruikers via hun avatars kunnen zich situaties voordoen waarin een woordenwisseling plaatsvindt die gelijk zou staan aan het overtreden van de wet, als deze zou plaatsvinden tussen mensen in de echte wereld. Dergelijke incidenten kunnen in strijd zijn met het onrechtmatige daadsrecht (dat betrekking heeft op civiele vorderingen zoals nalatigheid of overlast) of het strafrecht (waarbij sprake is van illegale handelingen en misdrijven zoals aanranding, moord, inbraak of verkrachting).
Stel je voor dat een avatar een andere avatar aanvalt. Zouden we het strafrecht van mishandeling en geweld kunnen toepassen op deze situatie? Hoe kunnen we een avatar verantwoordelijk maken voor zijn daden in de metaverse? Dat zou ingewikkeld zijn, want het zou betekenen dat we een rechtspersoonlijkheid aan de avatar moeten toekennen, die hem rechten en plichten geeft binnen een rechtssysteem; waardoor hij kan aanklagen of aangeklaagd kan worden.
Het zou ook veel moeilijker zijn om aanranding of mishandeling te bewijzen, omdat daarvoor meestal “werkelijk lichamelijk letsel” vereist is. In het metaversum, zal er natuurlijk geen daadwerkelijke lichamelijke schade zijn. Het zou een uitdaging zijn om schade, verlies of letsel geleden door een avatar te bewijzen.
Lees meer:
‘Virtuele beïnvloeders’ zijn er, maar moet Meta echt de ethische spelregels bepalen?
Het is zorgwekkend dat er in de metaverse al seksuele roofdieren opduiken, die hun identiteit verbergen achter een avatar die niet gemakkelijk kan worden getraceerd naar de exploitant in de echte wereld. We hebben bijvoorbeeld gevallen van betasting gezien. Gebruikers in de metaverse kunnen haptische vesten of andere technologieën dragen die hen in staat stellen de sensaties te voelen als ze worden aangeraakt of betast.
Wetten tegen seksuele intimidatie vereisen geen fysiek contact om van seksuele intimidatie te kunnen spreken. Maar zijn de bestaande wetten voldoende om deze kwestie aan te pakken? Op wie rust binnen de omgeving van VR en gaming bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid om de veiligheid van gebruikers te waarborgen?
Er bestaat weinig twijfel over dat kwesties van seksuele intimidatie hun weg zullen vinden naar de metaverse, vooral als gewetenloze gebruikers weten dat dit een grijs gebied is. Geloven dat hun daden niet bewezen kunnen worden, of dat ze niet verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor gebeurtenissen in het metaversum, zou dergelijk gedrag kunnen aanmoedigen.
Dit komt terug op de vraag naar rechtspersonen van avatars – is een rechtspersoon nodig om avatars verantwoordelijk te maken voor hun daden in het metaversum? En wat voor normen en criteria moeten er zijn om een onderscheid te maken tussen een “legale” avatar en de echte rechtspersoon die die avatar bedient? Deze kwesties moeten allemaal worden aangepakt voordat het metaversum mainstream wordt.
Pin Lean Lau werkt niet voor, geeft geen advies aan, heeft geen aandelen in, en ontvangt geen financiering van bedrijven of organisaties die baat hebben bij dit artikel, en heeft buiten zijn academische aanstelling geen relevante affiliaties bekend gemaakt.
