Shutterstock / Alles Mogelijk
De Britse regering heeft een witboek gepubliceerd over de regulering van kunstmatige intelligentie (AI).
Hoewel het witboek een belangrijke stap is, is het niet voldoende om het VK op het pad te zetten om ten volle te profiteren van AI. De regering gebruikt witboeken om voorstellen te doen voor toekomstige wetgeving. Ze dienen als platform voor verdere raadpleging en discussie, zodat wijzigingen kunnen worden aangebracht voordat een wetsvoorstel aan het parlement wordt voorgelegd. Het land loopt op dit punt ver achter op zijn bondgenoten en succes is niet verzekerd. Ik zal uiteenzetten wat het VK dringend moet doen om zijn ambities waar te maken.
AI-regulering en economische groei zijn synergetisch, niet in conflict. Het streven naar een veilig en eerlijk gebruik van AI en het streven naar innovatie, verhoging van de productiviteit en stimulering van de Britse economie zijn belangrijke complementaire doelstellingen. Regelgeving is niet alleen belangrijk om het publiek te beschermen, maar houdt ook verband met de belofte van toekomstige economische investeringen in AI. Regelgeving biedt bedrijven namelijk zekerheid – een kader om plannen en investeringen te structureren.
AI-regelgeving kent vier fasen: een koers uitzetten, bindende voorschriften aannemen, deze omzetten in specifieke technische normen en vervolgens handhaving. Het witboek is stap één van dit proces. Het somt vijf principes op voor een verantwoorde ontwikkeling van AI, waaronder verantwoordingsplicht en de mogelijkheid om beslissingen aan te vechten. De EU en de VS zijn echter al bezig met stap drie: het vaststellen van normen.
Wakker worden
Britse bedrijven en universiteiten lopen voorop met AI-onderzoek en het land heeft slimme en gerespecteerde regelgevers. Het VK was echter relatief traag met handelen. De EU kreeg sneller overeenstemming tussen 27 staten dan het VK tussen twee regeringsdepartementen. De VS, zelfs met een verdeelde federale regering, was het VK voor.
Premier Rishi Sunak is zich bewust geworden van het probleem en maakt nu vorderingen. De volgende stappen zijn om het VK te betrekken bij de internationale vaststelling van AI-normen en ervoor te zorgen dat de regelgevende instanties van het land voldoende gecoördineerd zijn om de groeiende markt voor AI-verzekering – het testen en controleren of AI-systemen aan de normen voldoen – te ondersteunen.
Een aantal gebeurtenissen in de afgelopen jaren onderstreept waarom vertrouwen in de technologie van vitaal belang is. Enkele jaren geleden werd AI gebruikt om te proberen uitkeringsfraude in Nederland op te sporen. Grote boetes werden toegepast op basis van een risicoberekening door het algoritme. Dit leidde ertoe dat het leven van duizenden gezinnen werd geruïneerd.
In het fiasco van het Britse A-level cijferfiasco werden examencijfers bepaald door een algoritme, in plaats van door een score. Bijna 40% van de studenten kregen lagere cijfers dan verwacht.
Het vaststellen van normen in de EU en de VS gaat razendsnel. De EU staat op het punt haar AI Act aan te nemen. Hierin zullen hoge eisen worden gesteld aan alle bedrijven die AI-producten verkopen die als “risicovol” worden beschouwd – producten die de gezondheid, veiligheid of grondrechten van een persoon kunnen aantasten.
Dit zou betrekking hebben op AI die wordt gebruikt bij het aannemen van personeel, het beoordelen van examens of in de gezondheidszorg. Het zou ook betrekking hebben op AI in veiligheidskritische omgevingen zoals politie of kritieke infrastructuur. De EU is al begonnen met het opstellen van technische normen, een proces dat in januari 2025 moet zijn afgerond.
De VS zijn iets later begonnen, maar hebben al snel een standaardiseringsproces ontwikkeld via het federale agentschap NIST (het National Institute of Standards and Technology). De AI-wet van de EU heeft een serieuze “stok” in de vorm van hoge boetes. De Amerikaanse versie is meer een wortel: bedrijven die aan de federale overheid willen verkopen, moeten de NIST-normen volgen.
De lat leggen
De normen van de EU en de VS zullen de lat leggen voor de rest van de wereld. De EU is een markt van 450 miljoen rijke consumenten en een invloedrijke “supermacht op het gebied van regelgeving”.
Andere landen zullen waarschijnlijk de EU-regels kopiëren en mondiale bedrijven zullen deze regels overal willen volgen, omdat dat gemakkelijker en goedkoper is. De VS is een markt van 330 miljoen nog rijkere consumenten, en heeft alle grote tech bedrijven, dus NIST normen zullen ook invloedrijk zijn.
De wetgeving van de EU definieert
Shutterstock / DedMityay
De EU en de VS hebben alle reden om een hechting te regelen. Dit zou kunnen gebeuren via de EU-VS Raad voor Handel en Technologie.
Het belangrijkste internationale alternatief is de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO). China is daar invloedrijk, zodat het voor de VS en de EU zinvol zou kunnen zijn hun normen vast te leggen en ze als een voldongen feit aan de ISO voor te leggen.
Als het VK geen plaats kan vinden in dit proces, zou het een regelnemer kunnen worden in plaats van een regelmaker. In plaats daarvan zou het VK moeten proberen een regeling te treffen tussen de EU en de VS, zodat het aan tafel zit wanneer deze normen worden vastgesteld.
De recente internationale technologiestrategie van het VK pleitte voor soortgelijke “interoperabele” technische normen zodat de bondgenoten van het land gemakkelijk kunnen samenwerken. Dit zou Britse bedrijven helpen bij de export van AI-producten en -diensten naar de VS en de EU.
Standaardisatie zou een nieuwe miljardenmarkt voor “AI-zekerheid” creëren, waarvan het VK zoveel mogelijk wil veroveren. Maar het zal snel moeten handelen, aangezien steden als Frankfurt en Zürich al bezig zijn.
Eenden op een rij
Het Verenigd Koninkrijk beschikt over consultants, auditors, juristen en AI-onderzoekers van wereldklasse om te beoordelen of AI-systemen ethisch verantwoord en veilig zijn. Maar om deze zakelijke kansen te benutten is coördinatie nodig. Anders zouden verschillende regelgevers bepaalde onderwerpen kunnen negeren, waardoor hiaten ontstaan. Het omgekeerde kan ook gebeuren, wanneer verschillende regelgevers toezicht houden op dezelfde onderwerpen, waardoor verwarrende overlappingen ontstaan.
Een sterk centraal orgaan moet toezien op de coördinatie, de risico’s beoordelen en de regelgevers ondersteunen. Bedrijven zullen echter duidelijkheid nodig hebben over welke regelgevers wat regelen, en binnen welk tijdsbestek.
Het VK kan ervoor zorgen dat de internationale AI-regelgeving en -normen het land ten goede komen, de economische groei stimuleren, gezinnen beschermen en nieuwe markten creëren. Hoewel het land langzaam uit de startblokken is gekomen, kan het nog steeds de achterstand inhalen en zelfs het voortouw nemen.
Haydn Belfield is verbonden aan de Universiteit van Cambridge's Leverhulme Centre for the Future of Intelligence (Associate Fellow) en het Centre for the Study of Existential Risk (Academic Project Manager), en zit ook in de adviesraad van Labour for the Long Term.
