IM Beeldmateriaal / Shutterstock
Een wereldwijde race om krachtige computerchips te bouwen die essentieel zijn voor de volgende generatie hulpmiddelen voor kunstmatige intelligentie (AI) kan een grote invloed hebben op de wereldpolitiek en -veiligheid.
De VS leidt momenteel de race in het ontwerpen van deze chips, ook wel halfgeleiders genoemd. Maar de meeste productie vindt plaats in Taiwan. Het debat is aangewakkerd door de oproep van Sam Altman, CEO van ChatGPT’s ontwikkelaar OpenAI, voor een wereldwijde investering van US$ 5 biljoen tot US$ 7 biljoen (£ 3,9 biljoen tot £ 5,5 biljoen) om krachtigere chips te produceren voor de volgende generatie AI-platforms.
Het bedrag waar Altman om vroeg is meer dan de chipindustrie in totaal heeft uitgegeven sinds het begin. Wat de feiten over deze cijfers ook zijn, de algemene projecties voor de AI-markt zijn verbluffend. Het data-analysebedrijf GlobalData voorspelt dat de markt in 2030 909 miljard dollar waard zal zijn.
De afgelopen twee jaar hebben de VS, China, Japan en verschillende Europese landen hun begrotingstoewijzingen verhoogd en maatregelen genomen om een deel van de chipindustrie voor zichzelf veilig te stellen of te behouden. China is bezig met een snelle inhaalslag en subsidieert chips, waaronder chips van de volgende generatie voor AI, met honderden miljarden in de komende tien jaar om een productieketen op te bouwen.
Subsidies lijken ook voor Duitsland de voorkeursstrategie te zijn. De Britse regering heeft aangekondigd 100 miljoen pond te willen investeren om regelgevers en universiteiten te ondersteunen bij het aanpakken van de uitdagingen rond kunstmatige intelligentie.
De economisch historicus Chris Miller, de auteur van het boek Chip War, heeft gesproken over hoe krachtige chips een “strategisch goed” zijn geworden op het wereldwijde geopolitieke toneel.
Ondanks de inspanningen van verschillende landen om te investeren in de toekomst van chips, is er momenteel een tekort aan de types die momenteel nodig zijn voor AI-systemen. Miller legde onlangs uit dat 90% van de chips die worden gebruikt om AI-systemen te trainen of te verbeteren, worden geproduceerd door slechts één bedrijf.
Dat bedrijf is de Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC). De dominantie van Taiwan in de chipfabricage-industrie is opmerkelijk omdat het eiland ook het middelpunt is van spanningen tussen China en de VS.
Lees meer:
De microchipindustrie zou imploderen als China Taiwan binnenvalt, en dat zou iedereen treffen
Taiwan is sinds het midden van de 20e eeuw grotendeels onafhankelijk. Beijing vindt echter dat het herenigd moet worden met de rest van China en de Amerikaanse wetgeving verplicht Washington om Taiwan te helpen verdedigen als het wordt binnengevallen. Wat er in zo’n scenario met de chipindustrie zou gebeuren is onduidelijk, maar het is duidelijk een punt van wereldwijde zorg.
De verstoring van toeleveringsketens in de chipindustrie heeft het potentieel om hele industrieën tot stilstand te brengen. Toegang tot grondstoffen, zoals zeldzame aardmetalen, die gebruikt worden in computerchips is ook een belangrijk knelpunt gebleken. China controleert bijvoorbeeld 60% van de productie van galliummetaal en 80% van de wereldwijde productie van germanium. Dit zijn allebei kritieke grondstoffen die worden gebruikt bij de productie van chips.
OpenAI CEO Sam Altman heeft opgeroepen tot een investering van US$ 5 biljoen tot $ 7 biljoen in chips om de groei in AI te ondersteunen.
Photosince / Shutterstock
En er zijn andere, minder bekende knelpunten. Een proces dat extreem ultraviolet (EUV) lithografie heet, is van vitaal belang om computerchips steeds kleiner en dus krachtiger te kunnen maken. Eén enkel bedrijf in Nederland, ASML, is de enige fabrikant van EUV-systemen voor de productie van chips.
Chipproductiefabrieken worden echter steeds vaker buiten Azië gebouwd – iets dat de potentie heeft om overmatige afhankelijkheid van een paar toeleveringsketens te verminderen. Fabrieken in de VS worden voor 43 miljard dollar gesubsidieerd en in Europa voor 53 miljard dollar.
De Taiwanese halfgeleiderfabrikant TSMC is bijvoorbeeld van plan om een miljardenfabriek te bouwen in Arizona. Als die fabriek opengaat, zal ze niet de meest geavanceerde chips produceren die op dit moment gemaakt kunnen worden, waarvan er nog steeds veel door Taiwan worden geproduceerd.
Het verplaatsen van de chipproductie naar landen buiten Taiwan zou het risico voor de wereldwijde bevoorrading kunnen verminderen in het geval dat de productie op de een of andere manier zou worden verstoord. Maar het kan jaren duren voordat dit proces een significante impact heeft. Het is misschien geen verrassing dat de Munich Security Conference dit jaar voor het eerst een hoofdstuk wijdde aan technologie als een wereldwijd veiligheidsprobleem, met een bespreking van de rol van computerchips.
Bredere kwesties
Natuurlijk is de vraag naar chips om de groei van AI te voeden niet de enige manier waarop kunstmatige intelligentie grote invloed zal hebben op geopolitiek en wereldwijde veiligheid. De groei van desinformatie en desinformatie online heeft de politiek de afgelopen jaren veranderd door het opblazen van vooroordelen aan beide kanten van debatten.
We hebben het gezien tijdens de Brexit-campagne, tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen en, meer recent, tijdens het conflict in Gaza. AI zou de ultieme versterker van desinformatie kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld deepfakes – door AI gemanipuleerde video’s, audio of beelden van publieke figuren. Deze kunnen mensen gemakkelijk laten denken dat een belangrijke politieke kandidaat iets heeft gezegd wat niet waar is.
Als teken van het groeiende belang van deze technologie, lanceerden 20 van ’s werelds grootste techbedrijven op de 2024 Munich Security Conference iets dat het “Tech Accord” werd genoemd. Hierin beloofden ze samen te werken om tools te maken om deepfakes te herkennen, labelen en ontmaskeren.
Maar moeten we zulke belangrijke zaken overlaten aan techbedrijven? Mechanismen zoals de Digital Service Act van de EU, de Online Safety Bill van het VK en kaders om AI zelf te reguleren zouden moeten helpen. Maar het valt nog te bezien welke impact ze op de kwestie kunnen hebben.
De kwesties die door de chipindustrie aan de orde worden gesteld en de groeiende vraag als gevolg van de groei van AI zijn slechts één manier waarop AI veranderingen op het wereldtoneel aanstuurt. Maar het blijft een heel belangrijke. Nationale leiders en overheden mogen de invloed van AI niet onderschatten. Het potentieel van AI om de geopolitiek en de veiligheid in de wereld te herdefiniëren zou wel eens groter kunnen zijn dan ons vermogen om de veranderingen te voorspellen en erop in te spelen.
Alina Vaduva is aangesloten bij de Labour Party, als lid en gekozen raadslid in Dartford, Kent.
Kirk Chang werkt niet voor, heeft geen adviesfuncties, bezit geen aandelen in en ontvangt geen financiering van bedrijven of organisaties die baat zouden hebben bij dit artikel, en heeft geen relevante banden bekendgemaakt buiten zijn academische aanstelling.
